Juana Manuela Gorriti (1818–1892)

Uznawana jest za prekursorkę argentyńskiej powieści w ogóle, a fantastyki w szczególności. Sporą część życia spędziła na politycznym wygnaniu w Peru. Opowiadanie Kto podsłuchuje, swą zgubę usłyszy ukazało się w tomie Sueños y realidades (1865, Sny i rzeczywistości), z kolei Zamurowany (1875) należy do publikowanego na łamach czasopisma dla kobiet minicyklu Coincidencias (Zbiegi okoliczności), w którym grupa postaci opowiada sobie niesamowite historie.

Esteban Echeverría (1805–1851)

Nazywany jest ojcem literatury argentyńskiej. Był pionierem romantyzmu, do jego najsłynniejszych dzieł zalicza się przede wszystkim miłosny poemat Elvira, o la novia del Plata (1832, Elvira, albo narzeczona znad La Platy) oraz La cautiva (1837, Branka), poemat opowiadający o losach pary uprowadzonej przez Indian. Rzeźnia powstała między 1838 a 1840 rokiem, choć ukazała się drukiem dopiero w 1871, po śmierci autora. Za wyraźnie wrogi stosunek do dyktatorskich rządów generała Juana Manuela de Rosasa, pobrzmiewający w tekście, zapłacił Echeverría dziesięcioletnim wygnaniem z kraju.

Eduardo Blanco (1838–1912)

Urodzony w Wenezueli autor poświęconych historii i aktualności rodzinnego kraju utworów, z których największą popularność zyskała epopeja Venezuela heróica (1881 Heroiczna Wenezuela), opiewająca militarne sukcesy niepodległościowej walki. Pisywał także historie przygodowe i fantastyczne. Numer 111 (1875), pierwotnie opublikowany na łamach prasy, to jeden z najwcześniejszych przykładów obecności diabła w prozie kontynentu.

Eduardo Ladislao Holmberg (1852–1937)

Argentyńczyk uznawany przez niektórych za najważniejszego twórcę fantastyki latynoamerykańskiej do lat trzydziestych XX wieku. Poważne zainteresowanie naukami ścisłymi i biologicznymi przekładało się na tematykę jego utworów (z pasją pisał na przykład o teorii Darwina, jako jej zdeklarowany zwolennik), znajdywał jednak czas na całkiem obfitą twórczość fantastyczną. Pozostawał pod wpływem niemieckiego romantyzmu, co wyraźnie słychać w noweli Horacy Kalibang albo automaty (1879). Jest także autorem dłuższej powieści Viaje maravilloso del señor Nic-Nac (1875, Cudowna podróż pana Nic-Nac) pretendującej do miana pierwszej argentyńskiej książki science fiction, jako że jej bohater wybiera się na Księżyc.

José María Roa Bárcena (1827–1908)

Meksykański literat i działacz polityczny, postać w swoim czasie dość kontrowersyjna, choćby ze względu na to, że udzielił poparcia francuskiej interwencji w Meksyku. Pisywał dzieła historyczne, biografie, poezje i teksty prasowe. Był współtwórcą Meksykańskiej Akademii Języka. We współczesnych antologiach najczęściej gości jednak jego nowela Lanchitas (1880), zgrabna opowieść o pewnym księdzu, wyrażająca konserwatywne poglądy autora.

Carlos Monsalve (1859–1940)  

Argentyński pisarz zapomniany nawet w swojej ojczyźnie. W młodości publikował całkiem sporo – głównie opowiadania na łamach prasy – a w wieku dojrzałym zajął się działalnością polityczną. W swojej nowelistyce podejmował najróżniejsze tematy i sięgał po bardzo odmienne konwencje: pisywał opowieści niesamowite, kryminalne i sentymentalne, czerpał z symbolizmu, parnasizmu i romantyzmu, inspirował się Baudelaire’em, Poem, Gautierem i Hoffmannem. Między światami (1881) to jeden z owoców owej wczesnej fazy twórczej, odzwierciedlający intelektualne niepokoje epoki.

Rubén Darío (1867–1916)

Urodzony w Nikaragui przedstawiciel latynoskiego modernizmu. Jego literacką karierę inauguruje tom Azul (1888, Błękit), który spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem w całym świecie hiszpańskojęzycznym także w Hiszpanii; wielu tamtejszych poetów początków XX wieku stawiało pierwsze liryczne kroki pod wpływem dźwięcznej i eleganckiej poezji Nikaraguańczyka. Dziś te kunsztownie zrymowane i rytmiczne wiersze kojarzą nam się raczej z pensjonarskim sztambuchem, ale jego opowiadania zachowują specyficzny smak. Darío, jak wielu mu współczesnych, najzupełniej poważnie traktował wszelkie doktryny okultyzmu i szczerze wierzył w inne światy, czego przykładem trzy zamieszczone tu opowiadania – Tanatofobia (1893), Przypadek panny Amelii (1894) i D. K. (1899) kilka jego wierszy i nowel ukazywało się dotąd po polsku w antologiach.

Clemente Palma (1872–1946)

Peruwiańczyk, syn Ricarda Palmy, autora klasycznej książki o rodzimym folklorze Tradiciones peruanas (Peruwiańskie tradycje), sam raczej sięgał po fantastykę i niesamowitość. Wierny tradycjom romantycznym pozostawił po sobie sporo utrzymanych w poważnym tonie opowiadań – jak właśnie Biały folwark (1904) – pisywał o wampirach, narkotycznych wizjach, ale dał się też poznać jako humorysta.

Leopoldo Lugones (1874–1938)

Polityk, naukowiec i literat. W podręcznikach do historii literatury argentyńskiej najczęściej pojawia się jako autor modernistycznej poezji, ale w jego różnorodnym dorobku szczególne miejsce zajmuje proza fantastyczna, a nade wszystko tom Las fuerzas extrañas (1906, Niezwykłe moce), z którego pochodzą zawarte w niniejszym wyborze nowele. Dzielą się one na dwa cykle: przesycone naukowymi odniesieniami opowieści o szalonych wynalazcach – jak Niewytłumaczalne zjawisko – i epizody z historii uniwersalnej, ukazujące niewyjaśnione tajemnice – reprezentowane tu przez Cud świętego Wilfryda oraz Słup soli. Lugones również najzupełniej serio traktował okultystyczne teorie, tyle że nie podchodził do nich jak Darío z nabożnym lękiem, przystępował do nich ze „szkiełkiem i okiem”.

Horacio Quiroga (1878–1937)

Tytuł najsłynniejszego tomu Urugwajczyka, Opowiadania o szaleństwie, miłości i śmierci, zwięźle ujmuje dramatyczne życie autora, pełne osobistych nieszczęść, naznaczone krótkotrwałą popularnością i zwieńczone samobójczą śmiercią. Wziął udział w naukowej wyprawie do stanu Misiones (w towarzystwie m.in. Lugonesa) i postanowił tam zamieszkać. Pisał głównie nowele i powieści. Te pierwsze porównywano często do twórczości Poego i Kiplinga; poniekąd słusznie, ale nie do końca, Quiroga odnalazł bowiem własną drogę. Dziś uznawany jest za mistrza krótkiej formy, wytrawnego psychologistę i piewcę bezlitosnej, ale wspaniałej natury Ścigani pochodzą z wydanego w 1908 roku tomu zawierającego krótką powieść Historia de un amor turbio (Historia skomplikowanej miłości) i rzeczone opowiadanie, zaś Głos i Syn – z ostatniego wydanego za życia autora zbioru Más allá (1935, Tamten świat). Po polsku ukazał się tom Opowiadania o szaleństwie, miłości i śmierci, Opowieści leśne dla dzieci oraz wybór Biała zapaść, a także pojedyncze nowele w antologiach.

Roberto Arlt (1900–1942)

Syn emigrantów, samouk, prozaik, dziennikarz, dramaturg argentyński. Pisał w kontraście do kosmopolitycznych elit spod znaku Borgesa et consortes, jego prozę cechuje drapieżność, dosadność, zanurzenie w wielkomiejskim żywiole, psychologizm, ale skłonność do gatunków, egzotyki, niesamowitości. Znany przede wszystkim za sprawą powieści – najsłynniejsza to Siedmiu szaleńców (1929), przełożona na polski – pozostawił po sobie także sporo opowiadań: obyczajowych, kryminalnych i fantastycznych. Apokaliptyczny Czerwony księżyc ukazał się w tomie El jorobadito (1933, Garbusek), zaś tracące nieco jarmarczną egzotyką, ale kryjące w sobie autentyczną moc opowiadania Ludzie bestie i Pamiętaj o Azerbaidżanie pochodzą z tomu Criador de gorilas (1941, Hodowca goryli), będącego owocem afrykańskiej podróży autora.

Adolfo Bioy Casares (1914–1999)

Argentyńczyk, autor powieści i opowiadań, z których większość reprezentuje szeroko rozumianą fantastykę. Przyjaciel i współpracownik J. L. Borgesa (publikowali wspólne teksty jako Bustos Domecq i Suárez Lynch), mąż Silviny Ocampo. Właściwym początkiem jego kariery była krótka powieść Wynalazek Morela (1940) – wydana także po polsku, podobnie jak Plan ucieczki (1945) i Sen o bohaterach (1954). Opowiadania Paulina, in memoriam, Kłamstwo ze śniegiem w tle oraz Podniebny spisek (wcześniej publikowane u nas jako Klucz do tajemnicy jest w niebie) pochodzą z tomu La trama celeste (Podniebny spisek), wydanego w 1948 roku. Cztery pozostałe miniatury znalazły się w jego późnym tomie Una magia modesta (1997, Skromna magia).

Silvina Ocampo (1903–1993)

Żona Bioy Casaresa i siostra Victorii Ocampo, której pismo „Sur” stanowiło przez kilka dekad najbardziej wpływową instytucję argentyńskiego życia literackiego. Ocampo pisywała poezję (wychwalaną przez Borgesa), ale pamiętana jest jako nowelistka. Jej opowiadania cechuje charakterystyczny ton, pewna intymność połączona z nietuzinkową wyobraźnią, a także wracające motywy. Sybilla, Sny Leopoldyny i Rozkosz i kara pochodzą z tomu Furia y otros cuentos (1959, Furia i inne opowiadania), zaś Exodus, Pokuta i Celestyna ze zbioru Las invitadas (1961, Zaproszone).

Carlos Fuentes (1928–2012)

Meksykanin zaliczany do grona prozaików związanych z tzw. boomem literatury latynoamerykańskiej, jego specjalnością były pisane z rozmachem i – zwłaszcza na początku kariery – eksperymentatorskim zacięciem powieści odmalowujące współczesność i historię Meksyku, takie jak Kraina najczystszego powietrza (1958), Śmierć Artemia Cruz (1961) czy Terra nostra (1975). Fuentes sięgał także po krótkie formy i miał słabość do fantastyki grozy: jego najsłynniejszy utwór z tego nurtu to Aura (1962). Vlad pochodzi z tomu opowiadań niesamowitych Inquieta compañía (2004, Niespokojne towarzystwo), choć był także publikowany osobno.